Sprytny, zwinny i mający – według legend – nawet dziewięć żyć; dokładnie taki jest kot domowy. Budowa kota może zaskakiwać nawet tych, którzy o jego zachowaniu wiedzą wiele. W naszym artykule poznasz zagadnienia, które szczególnie zasługują nad uwagę.
Anatomia kota – kręgosłup, czaszka i szkielet
Budowa kota, podobnie jak innych kręgowców, oparta jest na wewnętrznym szkielecie. W przypadku tego gatunku liczy on 244 kości. Te dzielą się na kilka części:
- czaszkę;
- kręgosłup;
- klatkę piersiową;
- kończyny przednie;
- kończyny tylne.
Jak wygląda budowa kota w poszczególnych z nich? Sprawdź!
Kocia czaszka
Część mózgowa czaszki to ta, która, jak można domyślić się po nazwie, chroni mózg. Drugą częścią jest ta twarzowa, w skład której wchodzi wszystko, co tworzy koci pyszczek. Do elementów tej części szkieletu kota liczą się również żuchwa i szczęka z zębami – najpierw 26 zębami mlecznymi, a po 6. miesiącu życia 30 zębami stałymi. W zależności od rasy kota kształt pyszczka może się różnić. Dotyczy to zwłaszcza kociej anatomii ras brachycefalicznych.
Kręgosłup kota
Dzieli się on na kilka części:
- szyjną z siedmioma kręgami;
- piersiową z trzynastoma kręgami;
- lędźwiową z siedmioma kręgami;
- krzyżową z trzema kręgami, które są zrośnięte;
- ogonową, której długość jest zależna od genetyki i wynosi od 14 do nawet 28 kręgów.
Pomiędzy kręgami przebiega rdzeń. Jednocześnie budowa kota, w tym luźny kręgosłup, sprawia, że zwierzę jest bardzo mobilne i elastyczne.
Klatka piersiowa
Na jej budowę składa się 13 par żeber. Podobnie jak u człowieka, chronią one wiele narządów. Taka budowa ciała kota sprawia, że jest on wytrzymały i odporny na urazy.
Łapy kota
Kończyny przednie i tylne składają się na budowę kota w zakresie aparatu ruchu. Warto wiedzieć, że przednie łapy nie są, jak u człowieka, połączone trwale z kręgosłupem, co pozwala zwierzęciu na duży zakres ruchu. Obojczyki u kotów są szczątkowe, a przednie łapy mają ruchome łopatki, przez co kot przeciska się przez wąskie przestrzenie. Z kolei tylne łapy są połączone z kręgosłupem aż trzema kośćmi, czyli biodrową, łonową i kulszową.
Budowa kota w zakresie łap jest podobna. Każda łapa ma kości nadgarstka, kości śródręcza oraz palców. Z paliczków wyrastają pazury, które u kotowatych są schowane i wysuwane tylko w razie potrzeby. To jeden z mechanizmów przystosowania tego drapieżnika, pozwalający mu na skradanie się w każdych warunkach.
Budowa kota – mięśnie i ścięgna
Warto wiedzieć, że kręgosłup kota składa się nie tylko z kości, ale również przytrzymujących go mięśni. W efekcie możesz obserwować u swojego kota np. zwijanie w kulkę albo koci grzbiet. Wszystko z uwagi na dużą elastyczność. Budowa kota obejmuje około 500 mięśni, które są o wiele bardziej ruchome niż te u człowieka. Tak duża powierzchnia sprawia, że zwierzę jest bardzo aktywne i ma elastyczne ciało.
Budowa kota – ogon
Szacuje się, że budowa ogona obejmuje nawet ok. 40 kości. Ogon kota pomaga mu aktywnie w utrzymaniu równowagi na różnych podłożach. Sprawia też, że zwierzę komunikuje się z przedstawicielami swojego i innych gatunków, w tym również z człowiekiem. Dodatkowo wzdłuż ogona położone są gruczoły wydzielnicze, które wytwarzają feromony. To właśnie z tego powodu kot nie tylko ociera się ogonem o różne powierzchnie, ale też w charakterystyczny sposób stawia na nim sierść albo nim potrząsa. W ten sposób z gruczołów wydobywają się substancje zapachowe.
Budowa kota – wibrysy i futro
Anatomia kota jest bardzo przemyślana przez naturę. Na zewnątrz ciała znajduje się futro. Ma ono chronić przed mrozem, ale również obrażeniami w razie walk. Za to odpowiedzialny jest też fałd skórny zwany po angielsku primordial pouch. Choć naukowcy nie są do końca zgodni co do jego przeznaczenia, to wbrew pozorom nie oznacza on u tego ssaka nadwagi. Jest natomiast szansa, że powstał po to, aby w razie walki organy wewnętrzne były lepiej chronione przed ugryzieniami i pazurami przeciwnika.
Magiczne kocie wibrysy
Bardzo charakterystycznym elementem budowy kota, a konkretnie jego pyszczka, są wibrysy zwane powszechnie wąsami. Umieszczone są w poduszeczce zatokowej, która jest silnie unerwiona. W efekcie wibrysy, które są dość sztywne i grube, pozwalają kotu łatwo odbierać bodźce z otoczenia. To wpływa na bezpieczeństwo kota, a także jego zwinność w sytuacji zagrożenia. Jeden kot może mieć od 18 do nawet 24 wibrysów.
To jednak nie wszystko. Budowa kota i jego wibrysów jest tak rozplanowana, że ustawienie ich końców nie jest szersze od samej czaszki. Dzięki temu kot szybko wie, czy jest w stanie przecisnąć się przez daną szczelinę.
Budowa kota – zmysły
Choć budowa anatomiczna kota zachwyca, patrząc na gibki koci kręgosłup czy silne kocie pazury, to jednak zmysły tego zwierzęcia są szczególnie zaskakujące. Poznaj je bliżej!
Narząd Jacobsona
Kot, jako jedno z niewielu zwierząt, ma tak zwany narząd Jacobsona, czyli narząd lemieszowy. Jego wejście znajduje się on tuż za kocimi kłami, na podniebieniu, a on sam w przegrodzie nosowej. Badania wykazały, że zapewnia dodatkowy zmysł chemiczny, gwarantujący unikalne odczytywanie feromonów. To właśnie z jego powodu kot czasem stoi z otwartym pyskiem.
Oko kota
W budowie kota jest kilka charakterystycznym punktów i do nich na pewno zaliczają się kocie oczy. Kryją one w sobie kilka niespodzianek. Oto część z nich:
- makata odblaskowa to błona na kocim oku, która odbija światło w ciemnościach i pomaga kotu zorientować się w położeniu i dobrze widzieć bez jasnego światła;
- koty znacznie szybciej reagują na przedmioty w ruchu; zdolność ta wykształciła się na drodze ewolucji, aby umożliwić zwierzętom udane polowanie;
- koty lepiej widzą żółty i niebieski, a gorzej zielony i czerwony kolor;
- pole widzenia u kotów wynosi nawet do 200 stopni, czyli więcej niż u człowieka.
Koci węch
Jest on częściowo połączony z organem Jacobsona, ale nawet bez niego dziesięć razy czulszy niż u człowieka. Młode koty na początku uczą się rozpoznawać zapach matki i rodzeństwa. W efekcie na węch składa się układ odpowiedzialny za odczuwanie feromonów m.in. z gruczołów zapachowych czy moczu i drugi, który służy odczytywaniu zapachów przez nozdrza.
Słuch kota
Budowa kota, a zwłaszcza jego ucha, jest fascynująca. Kot ma słuch pięć razy bardziej czuły niż ludzi i dwa razy bardziej niż psi.W efekcie zwierzę to jest w stanie zlokalizować źródło dźwięku w promieniu metra od siebie już w mniej niż sekundę. Na budowę kociego ucha składa się aż 30 mięśni, które pozwalają na poruszanie nim w różne strony, a także zupełnie niezależnie od siebie. Specjalna kieszonka w małżowinie sprawia, że kocie ucho się składa, gdy jest to potrzebne, a także lepiej filtruje dochodzące do zwierzęcia dźwięki. I to wszystko mimo faktu, że kocięta rodzą się zupełnie głuche, a sam słuch wykształca się dopiero po ok. dwóch tygodniach od narodzin!
Budowa anatomiczna kota jest fascynująca, zwłaszcza jeśli zna się możliwości tego zwierzęcia. Każdy opiekun powinien zdawać sobie sprawę z tego, jak zbudowany jest jego mruczek, aby jeszcze lepiej o niego zadbać.
