Kot czarnołapy (Felis nigripes) to najmniejszy gatunek dzikiego kota, który żyje i poluje w Afryce. Występuje w południowej części kontynentu, na terenach RPA, Namibii i Botswany. Preferuje obfitujące w gryzonie i małe ptaki trawiaste równiny, półpustynie, a nawet tereny pustynne, jak pustynia Kalahari czy Karoo. Futro tego afrykańskiego kota może mieć kolor od złocistopłowego po ciemne, złocistobrązowe. Szatę zdobią czarne lub brązowe cętki i rozety. Długość głowy i tułowia wynosi 36–52 cm, natomiast dość krótkiego ogona, ozdobionego 2–3 pierścieniami – 12–20 cm. Kot czarnołapy waży zaledwie 1–2,5 kg. Co jeszcze musisz o nim wiedzieć? Sprawdź!
Kot czarnołapy – garść faktów
Ten wyjątkowy kot został odkryty w Południowej Afryce i pierwszy raz opisany w 1824 roku przez Williama Burchella, brytyjskiego przyrodnika. To właśnie on jest także twórcą nazwy. Gatunek ten uznawany jest przez naukowców za monotypowy, co oznacza, że nawet pomimo występowania w różnych obszarach, poszczególne populacje nie różnią się między sobą. W związku z tym nie ma podgatunków.
Kot czarnołapy – nocny łowca
Zobaczenie kota czarnołapego w jego naturalnym środowisku to ogromne szczęście! Jest to zwierzę bardzo skryte. Dzień spędza głównie w kryjówkach. Mogą to być opuszczone kopce termitów czy jamy wykopane przez inne zwierzęcia. W przypadku braku takiego lokum kot czarnołapy z wielką sprawnością sam kopie norę w ziemi. Chroni go ona zarówno przed słońcem, jak i silnymi opadami deszczu. Na łowy ten najbardziej niebezpieczny kot na świecie wyrusza najchętniej w okolicach świtu i zmierzchu. Może spędzić na poszukiwaniu pożywienia nawet 70% każdej nocy. Poluje głównie na gryzonie, drobne ptaki, małe węże i bezkręgowce.
Kot czarnołapy na polowaniu
W ciągu jednej nocy kot czarnołapy może przypuścić około 14 ataków, spośród których 60% kończy się sukcesem. To najlepszy wynik wśród wszystkich dzikich kotów (u lamparta 38% ataków kończy się schwytaniem zdobyczy, u lwa nawet mniej). Każdej nocy kot czarnołapy zjada posiłki stanowiące łącznie ok. 20% masy jego ciała. Jeśli zostanie mu coś na później, chowa niezjedzone mięso w kryjówkach (np. opuszczonych kopcach termitów), do których wraca.
Techniki łowieckie kotów czarnołapych
Kot czarnołapy używa kilku technik łowieckich – w zależności od rodzaju zdobyczy. Przykładowo na węże poluje, ogłuszając je uderzeniami przednich łap. Nisko lecące czy zrywające się do lotu ptaki chwyta, wykonując skoki na długość nawet 2 m i wysokość 1,5 m. Gryzonie, stanowiące nawet do 72% chwytanych zwierząt, łapane są najczęściej zgodnie z typowo kocią sztuką pod tytułem „przyczaj się i zaskocz ofiarę”. Jeden kot czarnołapy może zjeść do 3000 gryzoni rocznie. Koty czarnołape chętnie jadają także jaja ptaków. Delikatnie ściskają skorupkę zębami, aż pęknie, a następnie wylizują całą zawartość.
Czy czarnołapego mruczka można oswoić?
Kot czarnołapy jest zwierzęciem dzikim, dlatego nie powinien być wyłapywany z naturalnego środowiska i oswajany. Jest zresztą znacznie trudniejszy do oswojenia niż niektóre gatunki większych kotowatych. Zwierzęta te unikają człowieka, jeśli natomiast znajdą się w sytuacji bez wyjścia, próbują się bronić – prychają, syczą, udają większe niż w rzeczywistości, strosząc futro, kładą uszy płasko i odsłaniają kły. Jeśli nie są w stanie uciec – starają się odstraszyć intruza. Nawet młodziutkie kociaki czarnołape bardzo trudno oswoić.
Są to koty dość rzadkie, należące do gatunków zagrożonych, w RPA i Botswanie podlegają ścisłej ochronie prawnej. Ochrona gatunkowa oznacza również zakaz handlu zwierzętami – trzymanie kota czarnołapego w domu jest po prostu nielegalne!
Podoba ci się Felis nigripes? Zwróć uwagę na te rasy!
Podobają ci się dzikie koty? Wśród ras kotów domowych znajdziesz takie, które przypominają ich dzikich kuzynów! Oto kilka przykładów:
- kot bengalski – ten „miniaturowy lampart” w wersji klasycznej ma futerko koloru piaskowego, pomarańczowego lub złocistobrązowego, ozdobione ciemnobrązowymi cętkami. Kot ten naprawdę przypomina większą wersję kota czarnołapego. Jest mruczkiem przywiązanym i kochającym, a jednocześnie tryska energią. To rasa hybrydowa – powstała w efekcie skrzyżowania dzikiego kota bengalskiego z kotem domowym;
- egipski mau – to naturalna rasa kota, wywodząca się podobno od kotów staroegipskich. Występuje w trzech odmianach barwnych: brązowej, srebrnej i dymnej. Futerko każdego mau zdobią drobne cętki;
- kot sokoke – równie „dziko” prezentuje się kot sokoke, choć ten jest pręgowany, a nie cętkowany. To kolejna naturalna rasa, która wywodzi się z Kenii. Sokoke przywiązuje się do opiekuna i podąża za nim niczym pies;
- kot singapurski – jeżeli twoją uwagę zwracają koty niewielkich rozmiarów, kot singapurski bez wątpienia cię zachwyci, jest to bowiem najmniejsza rasa kota domowego!
To tylko kilka z bardzo wielu przykładów ciekawych ras kotów, wśród których na pewno znajdziesz takiego, który cię urzeknie.
Kot czarnołapy to gatunek niezwykle ciekawy, wciąż wymagający badań w celu lepszego poznania. Jeśli jednak marzysz o podobnym kotku w domu, nie zapominaj, że każdy domowy mruczek ma w sobie ducha dzikich kuzynów. Możesz wybrać „dziko” wyglądającą rasę albo po prostu adoptować małego „tygrysa” z pobliskiego schroniska!
