Kot norweski leśny to kot nieodłącznie związany z wyprawami Wikingów, mitologią nordycką oraz norweskimi baśniami. Jest dumą Norwegów, którzy nazywają przedstawicieli tej rasy Norsk Skogkatt. Jeden z większych kotów domowych. W swym gibkim, silnym, imponującym ciele pokrytym grubym futrem kryje łagodną duszę zwierzęcia, które po prostu kocha ludzi.
Kot norweski leśny – opis rasy
Norweski leśny – waga i opis ogólny
Kot norweski leśny to duży, muskularny zwierzak o mocnym kośćcu. Jest elegancki i proporcjonalny, ale nie wysmukły. To jedna z większych ras kotów – waga norweskiego leśnego to średnio od 5 do 8 kg w przypadku kotek i od 6 do 10 kg u kocurów. Nogi kota norweskiego są długie i mocne, tylne nieco dłuższe niż przednie. Stopy okrągłe, duże. Ogon – ozdoba norwega – jest długi i puszysty. Tworzy piękną kitę, na którą należy szczególnie uważać podczas szczotkowania, aby nie wyczesać zbyt dużej ilości włosów.
Głowa norwega ma kształt trójkąta równobocznego z długim i prostym profilem. Czoło powinno być lekko zaokrąglone, broda mocna. Uszy są duże i szerokie u nasady, spiczasto zakończone, z „rysimi” pędzelkami. Oczy kota norweskiego są duże i owalne, szeroko otwarte, odrobinę skośne. Tęczówki mogą mieć różne kolory u różnych odmian barwnych.
Norweski leśny – pielęgnacja i umaszczenie
Kot norweski zaliczany jest do kotów półdługowłosych. Gęsty, wełnisty podszerstek przykrywają wodoszczelne włosy okrywowe. Najdłuższe włosy występują wokół szyi i na piersi, tworząc ozdobną kryzę. Wiosną kot norweski silnie linieje, zrzucając zimową warstwę podszerstka, jak również długie włosy okrywowe. Szata letnia, która pojawia się na miejsce zimowej, jest znacznie lżejsza i krótsza. Niekiedy jedyną wskazówką, że mamy do czynienia z kotem długowłosym, jest zawsze bujnie owłosiony ogon!
Kot norweski leśny występuje w licznych odmianach kolorystycznych. Niedopuszczalne są jedynie odmiany point (typu syjamskiego) oraz kolory liliowy, cynamonowy, czekoladowy i płowy. Norwegi mogą za to występować w dwóch unikalnych odmianach, których nie spotkasz u kotów innych ras – są to kolory bursztynowy i jasnobursztynowy. Oba kolory mogą występować w różnych wariacjach – z domieszką białego, w wersji srebrzystej cieniowanej czy szylkretowo-bursztynowej.
Do najczęściej występujących odmian barwnych należą odmiany
- tabby (pręgowane)
- tabby z białym
- kot norweski czarny
- norweski leśny biały
- norweski leśny rudy
Norweski leśny – długość życia
Średnia długość życia kota norweskiego wynosi 14–16 lat.
Kot norweski leśny – charakter
Kot norweski jest zwierzęciem wesołym, towarzyskim, przyjaznym i ciekawskim. Kocha zabawę, jest także mistrzem wspinaczek, dlatego warto urozmaicić mu domowe otoczenie poprzez postawienie drapaków typu „kocie drzewo” czy montaż półek do wskakiwania i obserwacji. Pamiętaj, aby sprzęty te były solidne i stabilne – norweg to w końcu duży kociak!
Warto zaznaczyć, że koty norweskie dorastają dosyć późno – dojrzałość płciową osiągają później niż koty innych ras, a rosną nawet do 3. roku życia. Charakterologicznie to zresztą również bardzo często „duże dzieci” – ale raczej dzieci grzeczne. Są natomiast śmiałe i bardzo inteligentne. Łatwo adaptują się do nowych warunków. Są też bardzo uczuciowe i pragnące pieszczot oraz uwagi.
Kot norweski leśny bardzo przywiązuje się do domowników, a szczególnie mocno – do jednego wybranego. Zwierzak będzie podążał za swoim ulubionym człowiekiem od pokoju do pokoju, krok w krok. Potrafi być także duszą towarzystwa, jako że jest to rasa bardzo proludzka. Zazwyczaj będzie dostojnie uczestniczył w spotkaniach rodzinnych, spoczywając na fotelu. Chyba że ktoś wyciągnie jego ulubioną zabawkę! Wówczas może przeistoczyć się w prawdziwie leśnego drapieżnika i demona prędkości.
Koty norweskie nie są kotami głośnymi, ale mają bardzo bogaty repertuar melodyjnych miauków i świergotów. Potrafią niczym ptaki wyśpiewać wielowątkową arię, oznajmiając w ten sposób swój aktualny nastrój. Nie musi to być popis hałaśliwy, ale zwykle jest złożony.
Potrafią świetnie dogadywać się z innymi kotami oraz z psami, pod warunkiem właściwego „przedstawienia” sobie zwierząt metodą socjalizacji z izolacją. Są także cudownymi kompanami dzieci, oczywiście tych nauczonych odpowiedniego obchodzenia się z futrzastym ulubieńcem.
Kot norweski leśny – pielęgnacja
Choć na pierwszy rzut oka może się wydawać, że kot z tak bogatym podszerstkiem będzie wymagał skomplikowanych zabiegów pielęgnacyjnych, w rzeczywistości jego miękkie, jedwabiste futerko nie sprawia większych problemów. Nie ma szczególnych tendencji do kołtunienia się i filcowania. Wystarczy wyczesać ją dokładnie raz w tygodniu, niekiedy dwa.
Wyjątek stanowi okres linienia, gdy kot intensywnie gubi włosy. Istnieje wówczas ryzyko tworzenia się kul włosowych ze zbitej sierści połykanej przez kota podczas toalety. Warto wówczas do szczotki pudlówki i metalowego grzebienia dołączyć furminator – specjalne zgrzebło do wyczesywania martwego podszerstka. Nie należy używać go jednak częściej niż raz na tydzień (pomiędzy tym dogłębnym szczotkowaniem wystarcza standardowe czesanie). Nie wyczesuj nim również zbyt intensywnie sierści na ogonie. Bujna kita to duma tego kota!
Dieta kota norweskiego powinna być urozmaicona i zaspokajać jego zapotrzebowanie na składniki odżywcze. Dzienna porcja musi być większa niż u przeciętnego kota – zwłaszcza w przypadku dużych kocurów. Najlepiej podzielić ją na możliwie liczne, niezbyt obfite posiłki. Dieta powinna być oparta na karmach wysokomięsnych lub surowym mięsie z suplementami (dieta BARF).
Kot norweski leśny to na ogół zwierzak zdrowy – surowe warunki, w jakich przyszło im żyć przez wieki, wykształciły w nich odporność i wytrzymałość. Istnieje jednak kilka chorób, do których norwegii mogą mieć nieco większe predyspozycje niż inne koty.
Koty pochodzące z hodowli europejskich i amerykańskich mogą być narażone na wystąpienie choroby spichrzeniowej glikogenu typu IV (GSD IV, choroby Andersena). Jest to choroba o podłożu genetycznym. Objawy występują u tych kotów, które wadliwe geny odziedziczyły po obojgu rodzicach. Choroba polega na zaburzeniu szlaku metabolizmu glukozy. Wówczas patologiczny glikogen gromadzi się w komórkach nerwowych, mięśniowych oraz w wątrobie, stopniowo doprowadzając do ich upośledzenia.
Jedyną metodą walki z chorobą jest wykluczanie nosicieli wadliwych genów z dalszej hodowli. Obecnie każdy hodowca norwegów ma obowiązek przeprowadzania u swoich kotów testów genetycznych wykrywających mutację wywołującą GSD IV. Bez takiego testu kocięta nie mogą mieć wydanych rodowodów.
Kot norweski leśny – cena
Kocięta norweskie leśne kosztują średnio od 2000 do 3000 zł. Cena kociaka zależy od renomy hodowli, a także samych rodziców (zdobyte tytuły na wystawach). Nie bez znaczenia może być również konkretna odmiana barwna. Koty z przeznaczeniem do hodowli są bardziej kosztowne niż te „na kolana”, czyli wykastrowane.
Pamiętaj, że na cenę kociaka składa się ogromna praca włożona przez hodowcę w opiekę nad kociętami i ich rodzicami – socjalizacja, pielęgnacja, badania lekarskie, szczepienia, odrobaczanie. Przed zakupem malucha warto dopytać również o wyniki testów genetycznych (chociażby tych wykluczających GSD IV) oraz testów w kierunku FIV i FeLV.
Kot norweski leśny to jedna ze starszych ras kotów i jedna z tych, które zachowały swój pierwotny wygląd. Pływały na łodziach Wikingów, chroniły dobytek przed gryzoniami, były bohaterami mitów, legend i baśni. Dziś kochane za swe piękno oraz cudowny charakter – koty norweskie leśne to wspaniałe zwierzęta dla każdego, kto potrzebuje lojalnego kociego przyjaciela.
Historia i legenda – kot norweski leśny w dawnej Skandynawii
Początki rasy norweskiej toną w mrokach dziejów – nie wiemy, kiedy i jak w północne rejony Europy przybyły koty, choć możemy przypuszczać, że są to potomkowie kotów domowych przywiezionych przez Rzymian.
Rzymskie legiony podróżowały z kotami, które chroniły zapasów jedzenia. W ten sposób kot dotarł m.in. na Wyspy Brytyjskie. Stamtąd w XI wieku koty mogli już zabrać na swe łodzie Wikingowie i zawieźć na swoje ziemie. Ostry klimat wymusił na kotach przystosowanie się do śniegów, mrozów i wiatru. Stąd też najbardziej charakterystyczne cechy fizyczne rasy – pokaźne rozmiary i wyjątkowa okrywa włosowa.
Futro kota norweskiego leśnego jest unikalne. Składa się z dwóch warstw. Pierwszą stanowi gruby, wełnisty podszerstek, który działa jak izolacja termiczna, nieprzepuszczająca także wilgoci. Druga to długie, jedwabiste włosy okrywowe. Niewykluczone, że swój udział w powstaniu kotów długowłosych w Norwegii miały eleganckie koty o długiej, gładkiej sierści przywiezione do Skandynawii przez powracających z Bliskiego Wschodu krzyżowców.
Na statkach Wikingów „norwegi” służyły najprawdopodobniej jako koty okrętowe, chroniące zapasy żywności przed gryzoniami. Ich ogromne talenty łowieckie zostały później docenione również w wiejskich gospodarstwach. Dopiero w XX wieku kot norweski został odkryty przez miłośników kotów, którzy widzieli tak piękne, długowłose koty nie tyle w obejściu, co w domowym cieple czy nawet zdobywające laury podczas międzynarodowych wystaw. Ich amerykański odpowiednik, mainecoon, był już wówczas u szczytu popularności.
Pierwsze towarzystwa miłośników kotów powstały w Norwegii w latach 30. XX w. Niedługo potem rozpoczął się ruch zmierzający do zachowania rasy kotów leśnych jako dobra narodowego. Niestety, jego działania przerwał wybuch wojny, a później, aż do lat 70., dowolnie krzyżowano długowłose koty leśne z krótkowłosymi kotami domowymi. To doprowadziło niemal do wyginięcia rasy.
W 1975 r. powstał klub Norsk Skogkattring, który na nowo rozpoczął proces ratowania rasy. Założenia klubu, czyli zachowanie czystości rasy przy jednoczesnym utrzymaniu szerokiej puli genetycznej, zostały zrealizowane. Koty norweskie leśne zaliczamy dziś w poczet ras naturalnych.
Kot norweski leśny jest istotnym elementem norweskiego dziedzictwa. Wzmianki o „dużych kotach” pojawiają się w niejednej bajce i legendzie skandynawskiej. Chyba najbardziej znanym obrazem przedstawiającym koty w mitologii nordyckiej jest wyobrażenie bogini miłości Frei, podróżującej w rydwanie ciągniętym przez dwa dorodne koty. Wzmianka ta pojawia się wielokrotnie w średniowiecznych opowieściach nordyckich spisanych po raz pierwszy na Islandii przez Snorri Sturlusona (XII/XIII w.), ale sięgających korzeniami jeszcze starszych przekazów.
Innym potężnym kotem, który pojawia się w mitach skandynawskich, jest szary kocur, którego nawet bóg burzy Thor nie mógł podźwignąć z ziemi.
Wśród Wikingów panował zwyczaj obdarowywania kotem panny młodej w dniu ślubu – zapewne dlatego, że koty były towarzyszami bogini miłości, choć dar ten miał niewątpliwie również powody praktyczne, mianowicie ochronę obejścia przed gryzoniami.
Żyjący na przełomie XVI i XVII w. Peder Clausson Friis, Duńczyk, który prawie całe życie spędził w Norwegii, nie tylko przetłumaczył na duński nordyckie opowieści spisane przez Sturlusona, ale także dodał notę, wymieniającą trzy typy rysi żyjących w Norwegii: rysia wilczego, lisiego i kociego. Podejrzewa się, że „ryś koci” to właśnie kot norweski leśny.
W norweskich baśniach koty leśne nazywane były „huldrekat”, co oznaczało „czarodziejskiego kota”. Były postaciami pozytywnymi, pomagały baśniowym bohaterom. Mieszkały w lesie, a ich cechą charakterystyczną były puszyste ogony. W jednej z legend kot pomaga biednemu człowiekowi zdobyć bogactwo będące w posiadaniu trolla. Snując opowieści i konwersując, przetrzymuje stwora do rana. Pierwsze promienie słońca zamieniły trolla w kamień.
