Prawidłowa socjalizacja kota jest bardzo istotna, jeśli spojrzeć na jego dalsze życie. Takie behawioralne elementy kształtowania charakteru i zachowania zwierzęcia wpływają na to, jaki będzie w kontakcie z innymi zwierzętami i człowiekiem twój pupil. Z tego powodu kocięta powinny być wystawione na kontakt ze swoimi pobratymcami. Sprawdź, jak wygląda ten proces i o co warto zadbać.
Socjalizacja kota jako proces w stadzie
Czym jest socjalizacja? W swojej podstawowej formie socjalizacja kota to nic innego jak proces nauki kocięcia dzięki obserwacji oraz naśladowaniu dorosłych osobników. Zazwyczaj w stadzie rolę nauczyciela przyjmuje kocica będąca matką – rodzoną albo przyrodnią – zależnie od sytuacji. Jeśli jej nie ma, często zdarza się, że kociętami zajmuje się w tym kontekście kastrowany kocur. Pod tym względem socjalizacja trwa przez całe życie.
Socjalizacja kociąt w stadzie
Sama natura również zadbała o to, aby socjalizacja kota w stadzie przebiegała najkorzystniej dla niego. W jaki sposób? Kotki zazwyczaj zachodzą w ciąże wielopłodowe, co oznacza, że miot wychowuje się wspólnie. Dzięki temu kotki są w stanie poznać granice np. w zabawie ze sobą, kiedy pewne zachowania zaczynają sprawiać ból. Koty pozbawione tej szansy bardzo często boleśnie atakują również swoich opiekunów i mają problem z dogadaniem się z innymi zwierzętami jako dorosłe osobniki.
Czego uczą się kocięta przez kontakt ze swoimi pobratymcami? Między innymi:
- mowy ciała;
- znaczenia wydawanych odgłosów;
- poszanowania granic innych kotów;
- zachowania w kuwecie;
- rozpoznawania niebezpieczeństw;
- sposobów radzenia sobie ze stresem;
- toalety osobistej.
Socjalizacja kociąt w stadzie jest też istotna dla ich poprawy sprawności i zdolności np. do polowania. To kotka uczy młode realizacji łańcucha łowieckiego, co potem po piątym miesiącu życia może przełożyć się na zabawę z człowiekiem np. za pomocą wędki.
Socjalizacja kota z człowiekiem
Socjalizacja kota z człowiekiem powinna rozpocząć się w okolicach drugiego tygodnia życia. Polega przede wszystkim na wyczuwaniu obecności opiekuna, pozytywnym skojarzeniu dotyku. To też doskonały moment na to, aby zwierzęta poznawały przedstawicieli innych gatunków, np. psy. Najistotniejsza część procesu socjalizacji z człowiekiem trwa do ósmego tygodnia życia. W tym pierwszym okresie każdego kota warto głaskać i pozwalać mu nawiązywać relację z człowiekiem w stopniu, w jakim fizycznie jest do tego zdolny.
Przyzwyczajanie młodego kota do zabiegów pielęgnacyjnych
Specjaliści zalecają, aby około szóstego tygodnia życia zacząć przyzwyczajać kociaka do zabiegów weterynaryjnych i pielęgnacyjnych. Rób to etapami i bez przymusu. Skojarz kotu pozytywnie dźwięk obcinaczki do paznokci czy nagródź go za to, że dał się raz przeczesać szczotką z miękkim włosiem. To również świetny moment na przyzwyczajenie zwierzęcia do pewnych zwyczajów, np. związanych ze spożywaniem posiłków. W ten sposób socjalizacja kota młodego przełoży się na kontakt z człowiekiem, ale i zachowanie kota w nowym domu.
Habituacja według złotej dwunastki Margaret Hughes
Jest to jedna z zasad socjalizacji kota, który przebywa w środowisku już jako kocię. Obejmuje okres od narodzin do 12. tygodnia życia. W tym czasie zwierzę powinno być poddane nowym bodźcom w dwunastu różnych kategoriach. Mowa np. o dźwiękach, obrazach, zapachach, ale też np. powierzchniach i przestrzeniach jak transporter itd. Po co wykonywać taki proces? Nie tylko po to, aby zapoznawać zwierzę z elementami, które będą towarzyszyły mu na co dzień. Habituacja pozwala również na łatwiejsze znoszenie zmian w przyszłości.
Socjalizacja kotów a kontakt z rezydentami
W przypadku kotów dorosłych, ale i kociąt, często konieczne jest przyzwyczajanie nowych osobników do rezydentów, czyli zwierząt, które już mieszkają w domu. Taka socjalizacja z izolacją to proces długotrwały, który często jest trudny zarówno dla opiekuna, jak i samych zwierząt. Niekiedy wprowadzenie dorosłego kota do domu, w którym mieszkają już inne zwierzęta, wymaga pomocy behawiorysty. Warto też pamiętać, że zapoznawanie ze sobą kotów nie powinno przebiegać w atmosferze przymusu – warto wprowadzić do pokoju nowego kota, ale zapewnić mu izolację i spokój.
Przyzwyczajenie kota do innych zwierząt
Co się przyda, jeśli chodzi o socjalizację kota dorosłego nie tylko ze środowiskiem, ale i zwierzętami? Na pewno:
- bramka lub inny przedmiot umożliwiający oddzielenie zwierząt od siebie;
- osobna kuweta dla nowego kota;
- drapak i inne zabawki, które pozwolą zwierzakowi rozładować stres i negatywne emocje, a także się rozluźnić;
- preparaty z feromonami, które obniżają poziom kortyzolu.
Choć uważa się, że to socjalizacja psów i kotów jest problematyczna, to jednak przyzwyczajenie kota do nowego domownika również stanowi wyzwanie. Zwierzęta tego samego gatunku mogą ze sobą walczyć. Zdarzają się rzadkie przypadki, kiedy wprowadzenie nowego kota do domu jest praktycznie niemożliwe.
Okres socjalizacji kota przebiega bardzo często w sposób naturalny. Inaczej wygląda przyzwyczajenie zwierząt do drugiego kota, który pojawia się w znanym im środowisku. Zwierzęta mogą syczeć i wydawać z siebie nieprzyjemne dźwięki. W każdym z przypadku musisz zachować cierpliwość i postępować łagodnie.
