Za kontrolowanie równowagi u kota odpowiada układ przedsionkowy. Bez niego zwierzę nie byłoby w stanie utrzymać równowagi oraz prawidłowej postawy ciała. Układ ten odbiera i analizuje informacje niezbędne do skoordynowania kolejnych faz ruchu względem podłoża. Układ przedsionkowy musi kontrolować poszczególne mięśnie, które są potrzebne do zachowania równowagi, a także dopasować właściwą pozycję głowy i ruch oczu w zależności od pozycji ciała. Układ przedsionkowy dzieli się na ośrodkowy (znajdujący się w mózgu zwierzęcia) oraz obwodowy (w uchu wewnętrznym). Kiedy występują zaburzenia równowagi u kota? Sprawdź!
Zaburzenia równowagi u kota – zespół przedsionkowy
Zespołem przedsionkowym nazywa się zaburzenia czynności układu przedsionkowego – ośrodkowego lub obwodowego. Jeśli z jakiejś przyczyny układ przedsionkowy przestaje funkcjonować tak, jak powinien, u kota może wystąpić szereg niepokojących objawów. Do symptomów, które powinny skłonić cię do wizyty w gabinecie lekarskim pod kątem wyjaśnienia przyczyny zaburzenia równowagi u kota, należą m.in.:
- skrętna pozycja głowy – jeden z głównych objawów zespołu przedsionkowego;
- przewracanie się;
- trudności w chodzeniu, stawianiu kroków;
- poważne trudności ze wstaniem;
- poruszanie się w kółko;
- oczopląs;
- zez;
- porażenie mięśni twarzowych – zwykle przy schorzeniach obwodowego układu przedsionkowego;
- drgawki;
- nudności i wymioty;
- dezorientacja;
- problemy ze słuchem, głuchota jednostronna.
Warto zauważyć, że zwierzak, dzięki ocenie wzrokowej, jest w stanie częściowo kompensować problemy z układem przedsionkowym. Dlatego, jeśli masz do czynienia z zespołem przedsionkowym, zasłonięcie oczu kota będzie powodowało nasilenie objawów.
Zespół przedsionkowy obwodowy u kota
Obwodowy zespół przedsionkowy, czyli zaburzenia umiejscowione w uchu wewnętrznym, są najczęstszą przyczyną zaburzeń równowagi u kota. Mogą do niego doprowadzić takie schorzenia, jak:
- rozwinięte, zaniedbane zapalenie ucha środkowego i/lub wewnętrznego;
- polipy w uchu środkowym;
- urazy mechaniczne (np. po wypadku na drodze);
- nowotwór ucha środkowego;
- nieprawidłowe leczenie (zbyt wysokimi dawkami) antybiotykami ototoksycznymi.
Ośrodkowy zespół przedsionkowy u kota
Zaburzenia o charakterze ośrodkowym występują znacznie rzadziej niż obwodowe, a ich przyczyny są zazwyczaj poważniejsze. Do przyczyn tych należą:
- niektóre choroby wirusowe, w tym panleukopenia, FIP (wirusowe zapalenie otrzewnej) – jeśli panleukopenią zarażą się kocięta w łonie matki, mogą urodzić się z wadą rozwojową, zwykle obejmującą móżdżek;
- udar mózgu;
- wady rozwojowe lub genetyczne w obrębie mózgu;
- ciężki niedobór witaminy B1 (może wystąpić u kotów karmionych wyłącznie rybami zawierającymi tiaminazę, enzym rozkładający witaminę B1);
- niedoczynność tarczycy;
- urazy mechaniczne (np. powypadkowe);
- zapalenie opon mózgowych lub mózgu;
- nowotwory mózgu;
- choroby naczyń mózgowych.
Leczenie zaburzenia równowagi u kota
Leczenie zespołu przedsionkowego zależy od przyczyny, która do niego doprowadziła. W przypadku infekcji ucha środkowego lub wewnętrznego wdraża się terapię zależną od podłoża infekcji (bakteryjna, grzybicza itd.). Jeśli problem jest skutkiem niedoboru witaminy B1, zalecana jest suplementacja w zalecanych przez lekarza weterynarii dawkach. Poprawę można zaobserwować już po kilku lub kilkunastu dniach. W przypadku stwierdzenia polipów czy guzów ucha najczęściej usuwa się zmiany chirurgicznie.
Leczenie objawowe
W niektórych przypadkach, np. gdy masz do czynienia z geriatrycznym zespołem przedsionkowym, jedyną możliwą formą terapii jest leczenie objawowe. Podawane są wówczas m.in. leki zapobiegające nudnościom, usprawniające krążenie w naczyniach włosowatych mózgu i inne poprawiające komfort czworonożnego pacjenta.
Idiopatyczny zespół przedsionkowy
Zdarza się, że zespół przedsionkowy ma charakter idiopatyczny. Oznacza to, że jego podłoże jest trudne do określenia, gdyż nie da się stwierdzić zmian patologicznych podczas wykonywanych badań. Idiopatyczny zespół przedsionkowy najczęściej mija samoistnie i nie pozostawia w organizmie zwierzęcia zmian.
Diagnoza podstawą skutecznego leczenia
Najważniejszym elementem procesu leczenia jest zlokalizowanie, w którym miejscu układ przedsionkowy przestał prawidłowo funkcjonować. Diagnozowanie obejmuje kompleksowe badanie kliniczne i neurologiczne, badania krwi (włącznie z poziomem hormonów tarczycy), badanie otoskopowe narządu słuchu, prześwietlenie ucha środkowego i wewnętrznego, czasem również rezonans magnetyczny głowy.
Wrodzony zespół przedsionkowy u kota
Zwierzęta, które urodziły się z zaburzeniami równowagi, mogą funkcjonować przede wszystkim dzięki mechanizmowi kompensacji – uczą się żyć ze swoim schorzeniem. Przykładem mogą być kociaki z wrodzoną hipoplazją móżdżku, tzw. „kiwaczki”. Opieka nad nimi, poza najcięższymi postaciami schorzenia, nie różni się zbytnio od opieki nad innymi kotami, z wyjątkiem zabezpieczenia miejsc, które mogłyby być potencjalnie niebezpieczne dla kota z problemami ruchowymi, np. schodów.
Rokowania
Rokowanie w większości przypadków obwodowego zespołu przedsionkowego jest dobre. Objawy zaczynają ustępować już po kilku lub kilkunastu dniach, choć dochodzenie do pełnej sprawności może potrwać dłużej. Zdarza się, że choroba pozostawia trwałe ślady, takie jak stały skręt głowy. Przy obwodowym zespole przedsionkowym wiele zależy od przyczyny schorzenia. Warto jednak zaznaczyć, że nawet brak możliwości całkowitego wyleczenia choroby nie przekreśla szans zwierzęcia na komfortowe życie!
Podsumowanie
Pamiętaj o tym, że zdrowie i komfort życia twojego kota w dużej mierze zależą od ciebie. Jeśli zauważysz jakiekolwiek niepokojące objawy neurologiczne czy inne znaki zaburzeń równowagi u kota, nie zwlekaj z wizytą u lekarza. Szybka diagnostyka i ustalenie przyczyny przez specjalistę znacznie zwiększa szansę twojego mruczka na wyleczenie!
