Skąd się biorą pasożyty u kota?
Pasożyty u kota mogą pojawić się na wiele sposobów, nawet jeśli zwierzę nie wychodzi na zewnątrz. Jednak jedną z głównych dróg zarażenia jest spożycie przez kota zainfekowanego mięsa, np. upolowanej myszy lub ptaka. Kot może też zarazić się, pijąc skażoną wodę, np. z kałuży. Kontakt z odchodami innych zwierząt lub zjedzenie pcheł będących nosicielami larw pasożytów to kolejne możliwości. Kocięta mogą zostać zarażone przez matkę podczas karmienia mlekiem, jeśli sama jest nosicielką pasożytów.
Potencjalnym źródłem zakażenia pupila pasożytami są również sami opiekunowie. Trzeba mieć bowiem świadomość, że jaja niektórych pasożytów, np. glist kocich, mogą znajdować się w ziemi lub piasku i zostać przypadkowo połknięte przez kota podczas wylizywania sierści. Nawet koty niewychodzące nie są całkowicie bezpieczne, ponieważ jaja pasożytów mogą zostać przyniesione do domu na butach domowników.
Najczęstsze pasożyty występujące u kotów
Koty mogą być atakowane przez różne rodzaje pasożytów wewnętrznych i zewnętrznych. Do najczęściej występujących należą:
Glisty kocie
Glisty to nicienie bytujące w przewodzie pokarmowym kota. Najczęściej spotykanym gatunkiem jest glista kocia (Toxocara cati). Jaja glist trafiają do organizmu zwierzęcia drogą pokarmową, np. poprzez zjedzenie zainfekowanej myszy lub picie skażonej wody. Larwy glist mogą być także przekazywane kociętom przez matkę podczas karmienia mlekiem.
Tasiemce
Tasiemce to płazińce, które składają się z członów. Kot może zarazić się nimi, zjadając żywiciela pośredniego, np. mysz lub ptaka, czy też zainfekowanego mięsa (np. wieprzowiny). Tasiemce bytują w jelitach, wchłaniając substancje odżywcze ze strawionego pokarmu. Najbardziej rozpowszechnionym gatunkiem jest tasiemiec psi (Dipylidium caninum), który może osiągać długość do 30 cm.
Tęgoryjce
Tęgoryjce to nicienie, które pasożytują w dwunastnicy kota, żywiąc się ich krwią. Powodują niedokrwistość, osłabienie i zaburzenia trawienia. W Polsce występują stosunkowo rzadko. Do zarażenia dochodzi poprzez kontakt z zanieczyszczoną glebą lub zjedzenie żywiciela pośredniego. Jest niewidoczny gołym okiem, a jego obecność pozwalają wykryć badania kału.
Objawy zarobaczenia u kota
Pasożyty u kota mogą dawać różne objawy w zależności od gatunku i stopnia natężenia inwazji. Najczęściej obserwuje się:
- wymioty i biegunki, niekiedy z domieszką krwi lub śluzu;
- wzdęty, obolały brzuch;
- utratę apetytu i chudnięcie mimo prawidłowego żywienia;
- matową, szorstką sierść i ogólne osłabienie;
- częste lizanie okolic odbytu z powodu swędzenia;
- widoczną tzw. trzecią powiekę;
- kaszel, trudności z oddychaniem.
W kale lub wymiocinach kota można niekiedy zauważyć pasożyty czy ich fragmenty, np. człony tasiemca przypominające ziarenka ryżu. Jeśli zwierzę ma pchły, ryzyko zarobaczenia tasiemcem jest wysokie.
Diagnostyka i leczenie pasożytów u kota
W celu zdiagnozowania pasożytów konieczne jest wykonanie badania kału. Pozwala ono wykryć jaja lub larwy robaków. Lekarz weterynarii dobiera odpowiedni preparat i schemat leczenia w zależności od gatunku pasożyta i nasilenia objawów.
Najczęściej stosuje się leki w formie tabletek, zawiesin, past lub kropli do aplikacji na skórę (spot-on). Zawierają one substancje o działaniu przeciwpasożytniczym, np. pyrantel, fenbendazol, prazikwantel. Ważne jest dokładne przestrzeganie zaleceń dotyczących dawkowania i czasu kuracji.
Leczenie pasożytów u kota może wymagać powtórzenia po 2-4 tygodniach w celu zniszczenia form rozwojowych, które przetrwały pierwszą kurację. W przypadku silnego zarobaczenia konieczna może być także terapia objawowa, np. nawadnianie, wyrównywanie niedoborów, leczenie biegunek.
Skutki zarobaczenia kota
Skutki zarobaczenia u kota mogą być poważne i prowadzić do wyniszczenia organizmu. Pasożyty żerują w przewodzie pokarmowym, pozbawiając kota substancji odżywczych, co prowadzi do niedożywienia i utraty wagi mimo prawidłowego apetytu. Mogą powodować uporczywe biegunki, wymioty, czasem z domieszką krwi, a także wzdęcia i bóle brzucha.
Silne zarobaczenie może skutkować anemią, matowieniem sierści i ogólnym osłabieniem. Niektóre pasożyty, np. tęgoryjce, mogą uszkadzać narządy wewnętrzne i zaburzać ich funkcjonowanie. Larwy wędrujące po organizmie mogą wywoływać kaszel i trudności z oddychaniem. Nieleczone zarobaczenie w skrajnych przypadkach może doprowadzić nawet do śmierci zwierzęcia, szczególnie młodych i osłabionych kociąt.
Profilaktyka pasożytów u kota
Aby pupil cieszył się zdrowiem i dobrym samopoczuciem należy odpowiednio się nim opiekować. Regularne odrobaczanie to podstawa profilaktyki pasożytów u kotów. Preparaty przeciwpasożytnicze powinny być podawane zgodnie z zaleceniami lekarza weterynarii, zwykle co 3-6 miesięcy. Koty wychodzące, polujące i mające kontakt z innymi zwierzętami należy odrobaczać częściej niż koty niewychodzące.
Ważne jest także utrzymywanie higieny i czystości w otoczeniu kota. Należy regularnie sprzątać kuwetę, prać posłanie, odkażać akcesoria. Trzeba także dbać o zabezpieczenie pupila przed pchłami i kleszczami, które mogą przenosić pasożyty. Istotna jest również kontrola jakości karmy i wody podawanej kotu. Mięso powinno być poddane obróbce termicznej, aby zniszczyć ewentualne larwy pasożytów. Nie należy dopuszczać, aby kot pił wodę z kałuż lub zjadał odchody innych zwierząt.
Warto zdawać sobie sprawę, że pasożyty u kota to częsty problem, który wymaga czujności opiekuna. Regularne odrobaczanie, dbanie o higienę oraz szybka reakcja na niepokojące objawy to klucz do utrzymania pupila w zdrowiu i dobrej kondycji. W razie wątpliwości zawsze warto skonsultować się z lekarzem weterynarii.
