Rodzaje i przyczyny przepukliny u kota
Wyróżnia się kilka rodzajów przepuklin u kotów, w zależności od miejsca ich wystąpienia. Najczęściej spotykane to:
- przepuklina pępkowa – powstaje w okolicy pępka, zwykle u młodych kotów. Może być wrodzona lub nabyta, spowodowana osłabieniem mięśni brzusznych;
- przepuklina pachwinowa – pojawia się w pachwinach, częściej u kocurów. Przyczyną może być zwiększone ciśnienie w jamie brzusznej, np. wskutek zaparć;
- przepuklina mosznowa – dotyczy kocurów, polega na przemieszczeniu jelit do moszny. Zwykle jest wadą wrodzoną;
- przepuklina przeponowa – narządy z jamy brzusznej przedostają się do klatki piersiowej przez otwór w przeponie. Może być wrodzona lub powstać wskutek urazu.
Przepuklina u kota mogą może podłoże genetyczne lub być skutkiem urazów mechanicznych, np. potrącenia przez samochód, upadku z wysokości. Czynnikami sprzyjającymi są także otyłość, ciąża, zaparcia i przewlekły kaszel.
Objawy przepukliny u kota
Objawy przepukliny u kota zależą od jej rodzaju i umiejscowienia. Najczęściej obserwuje się:
- wybrzuszenie lub guzek w okolicy pępka, pachwin lub moszny. Może on być miękki lub sprężysty, a przy ucisku czasem daje się odprowadzić do jamy brzusznej. Zmiana może być bolesna, a skóra nad nią zaczerwieniona i cieplejsza;
- bolesność i tkliwość w miejscu przepukliny;
- zaburzenia oddychania, kaszel (przy przepuklinie przeponowej);
- wymioty, brak apetytu, apatię;
- zaparcia lub biegunkę.
Symptomy przepukliny u kota mogą być mało specyficzne i przypominać inne schorzenia, np. choroby układu pokarmowego czy oddechowego. Niekiedy przepuklina może przebiegać bezobjawowo, zwłaszcza jeśli jest niewielka i nie doszło do uwięźnięcia narządów. W przypadku uwięźnięcia narządów w worku przepuklinowym może dojść do ich martwicy, co stanowi bezpośrednie zagrożenie życia. Dlatego każdą przepuklinę należy skonsultować z lekarzem weterynarii.
Przepuklina u kota – diagnozowanie i leczenie
Rozpoznanie przepukliny u kota opiera się na badaniu klinicznym oraz dodatkowych badaniach obrazowych, takich jak USG czy RTG. Pozwalają one ocenić wielkość przepukliny, stan uwięźniętych narządów oraz wykluczyć inne schorzenia.
Leczenie przepukliny u kota przeprowadza się najczęściej chirurgicznie. Polega na odprowadzeniu narządów do jamy brzusznej i zszyciu ubytku w powłokach. Stosuje się różne techniki szycia, m.in. szew Mitchela czy Connella.
W przypadku niewielkich, bezobjawowych przepuklin lekarz może zalecić jedynie obserwację i okresowe kontrole. Jeśli jednak przepuklina się powiększa, powoduje dolegliwości lub doszło do uwięźnięcia narządów, konieczna jest operacja.
Zabieg przepukliny u kota wykonuje się w znieczuleniu ogólnym. Po nacięciu skóry i odsłonięciu worka przepuklinowego narządy są delikatnie odprowadzane do jamy brzusznej. Następnie ubytek w powłokach jest zszywany warstwowo, z użyciem materiałów wchłanialnych lub niewchłanialnych. W przypadku dużych ubytków może być konieczne wszczepienie siatki przepuklinowej.
Opieka pooperacyjna
Po operacji przepukliny kot wymaga starannej opieki i ograniczenia aktywności fizycznej przez 2–3 tygodnie. Konieczne jest podawanie leków przeciwbólowych i antybiotyków zgodnie z zaleceniami lekarza. Rana pooperacyjna powinna być utrzymywana w czystości i chroniona przed wylizywaniem, np. przez założenie kołnierza ochronnego.
Rokowania i zapobieganie przepuklinom
Rokowania po operacji przepukliny u kota są zwykle dobre, o ile zabieg wykonano odpowiednio wcześnie. Powikłania zdarzają się rzadko i obejmują m.in. krwawienia, infekcje rany czy nawrót przepukliny. Aby zapobiec przepuklinom u kotów, należy dbać o prawidłową masę ciała pupila, unikać urazów oraz leczyć schorzenia sprzyjające zwiększeniu ciśnienia w jamie brzusznej, np. zaparcia. U kociąt z wrodzonymi przepuklinami pępkowymi zaleca się ich chirurgiczną korekcję przy okazji zabiegu sterylizacji/kastracji.
Aktywność fizyczna
Ważnym elementem profilaktyki przepuklin u kotów jest utrzymanie prawidłowej masy ciała poprzez zbilansowaną dietę i regularną aktywność fizyczną. Otyłość sprzyja osłabieniu mięśni brzucha i zwiększa ryzyko rozwoju przepuklin, zwłaszcza pachwinowych.
Koty powinny mieć zapewniony dostęp do świeżej wody oraz odpowiednio zbilansowanej karmy, dostosowanej do wieku i stanu zdrowia. Zaleca się karmienie mniejszymi porcjami 2–3 razy dziennie, co sprzyja utrzymaniu prawidłowej perystaltyki jelit i zapobiega zaparciom.
Regularna aktywność fizyczna, np. zabawy, wspinanie się, gonitwy, pomaga utrzymać dobrą kondycję mięśni brzucha i zmniejsza ryzyko otyłości. Kotu należy zapewnić przestrzeń do swobodnego poruszania się oraz różnorodne zabawki i drapaki stymulujące do ruchu.
Koty powinny być także regularnie odrobaczane i szczepione, co chroni je przed chorobami pasożytniczymi i infekcyjnymi osłabiającymi odporność. Należy zapewnić im bezpieczne środowisko, wolne od zagrożeń mogących prowadzić do urazów, takich jak ostre przedmioty, wysokie meble czy niestabilne konstrukcje.
