Zapalenie płuc u kota – poznaj przyczyny i objawy

Zapalenie płuc u kota nie zdarza się często, ale jeśli wystąpi – bezpośrednio na skutek infekcji lub w wyniku osłabienia przez inną chorobę, która już rozwinęła się w organizmie – stanowi zagrożenie dla życia. Ciężko przebyta choroba upośledza też wydolność oddechową i może osłabić serce kota, co prowadzi do kolejnych komplikacji. Dlatego każdy opiekun powinien znać objawy występujące przy zapaleniu płuc, a także nie bagatelizować innych infekcji. Jakie to objawy? Jak leczyć tę chorobę i jak jej zapobiegać? Dowiedz się więcej!

Zapalenie płuc u kota – jakie są jego przyczyny?

Zapaleniem płuc określa się reakcję zapalną ukierunkowaną na elementy budujące tkankę płucną. Najczęściej stan zapalny obejmuje ściany pęcherzyków płucnych. Choroba może przebiegać równolegle z zapaleniem oskrzeli i oskrzelików. Przyczyny rozwoju zapalenia płuc mogą być różne. Najczęściej choroba ma podłoże infekcyjne. Biorąc pod uwagę przyczynę pojawienia się stanu zapalnego, można wyróżnić następujące typy zapalenia płuc u kota:

• bakteryjne zapalenie płuc u kota – mogą za nim stać różne szczepy bakterii. Najczęściej ciężkie bakteryjne zapalenie płuc w formie odoskrzelowej stwierdza się u osłabionych kociąt w wieku ok. 10 tygodni. Poważne przypadki objawiają się dusznością i sinicą. Bakterie mogą dostawać się do płuc w różny sposób – wyższe ryzyko istnieje podczas zabiegów chirurgicznych, a do innych przyczyn należą bakterie, które dostały się do płuc wraz z ciałami obcymi (w przypadku zachłyśnięcia), bakterie pochodzące z innych ognisk zapalnych, w tym z nieleczonych chorób przyzębia;
• wirusowe zapalenie płuc – czynnikami sprawczymi zapalenia płuc są tu wirusy innych chorób, takich jak np. koci katar (zarówno herpeswiroza, jak i kaliciwiroza). Jeśli dojdzie do zajęcia płuc przez reakcję zapalną, można zaobserwować u kota kaszel z odkrztuszaniem oraz płytki i świszczący oddech;
• zapalenie płuc u kota o podłożu grzybiczym – najczęściej wywoływane przez grzyby Blastomyces, Histoplasma, Aspergillus czy Cryptococcus;
• zapalenie płuc na tle robaczym – u kotów bardzo rzadkie; inwazja nicieni Aelurostrongylus abstrusus może wywołać odoskrzelowe zapalenie płuc. Początkowo zwierzę nie wykazuje objawów chorobowych, dopiero przy silnej inwazji pojawiają się: kaszel, duszności, znaczny spadek masy ciała;
• zachłystowe zapalenie płuc – czynnikiem sprawczym jest tutaj dostanie się elementów stałych lub płynnych do dróg oddechowych. Najbardziej narażone są tutaj koty z upośledzonym przełykaniem, np. karmione przy pomocy zgłębnika nosowo-żołądkowego, poddane znieczuleniu ogólnemu, silnie osłabione czy z porażonym przełykiem. Szybka pomoc decyduje o losie zwierzęcia. Materiał znajdujący się w drogach oddechowych trzeba jak najprędzej usunąć (czasem odsysa się go bronchoskopem); bywa, że konieczna jest intubacja.

Musisz pamiętać, że niektóre koty mają większą predyspozycję do zapalenia płuc niż inne. Do czynników zwiększających ryzyko należą np. występowanie innych chorób, jak wspomniany koci katar, wcześniejsze przebycie bakteryjnego czy grzybiczego zakażenia dróg oddechowych, częste wymioty lub ulewanie, mocznica, uraz klatki piersiowej, niewydolność układu odpornościowego.

Zapalenie płuc u kota – objawy

Do objawów klinicznych typowych dla zapalenia płuc należą m.in.:

• przewlekły kaszel (z odkrztuszaniem lub bez);
• utrudnione oddychanie;
• bezdech;
• brak apetytu;
• złe samopoczucie;
• gorączka;
• zmniejszenie podatności klatki piersiowej na ucisk;
• kichanie;
• wypływ z nosa i worka spojówkowego;
• czasem wymioty.

Należy jednak pamiętać, że zapalenie płuc u kota może nie dawać objawów klinicznych. Wówczas zmian nie widać nawet na badaniu radiologicznym, brakuje też niepokojących sygnałów w wynikach badania krwi. Taka utajona choroba, ze względu na brak diagnozy, opóźnia wdrożenie leczenia, ponieważ pacjent przez długi czas nie wygląda na poważnie chorego. 

Od Redakcji

Kluczową rolę we wczesnym rozpoznaniu choroby może odegrać uważny opiekun, który zna standardowe zachowania swojego zwierzęcia i zwróci uwagę nawet na najmniejsze zmiany.

Zapalenie płuc u kota – leczenie

Diagnozowanie zapalenia płuc obejmuje wywiad lekarski, a także takie badania jak najczęściej:

• badanie kliniczne;
• badanie krwi;
• RTG klatki piersiowej;
• posiew plwociny.

Niekiedy, w uzasadnionych przypadkach, weterynarz wykonuje ponadto biopsję tkanki płucnej. Podstawą leczenia jest antybiotykoterapia. Przy zapaleniu płuc antybiotyk podawany jest dłużej niż w przypadku innych chorób układu oddechowego, np. chorób górnych dróg oddechowych. Optymalnym wstępem do leczenia jest identyfikacja patogenu poprzez wykonanie posiewu materiału znajdującego się w oskrzelach lub tchawicy. Dzięki temu specjalista może dobrać antybiotyk w odpowiedniej dawce (w zastrzyku lub formie tabletek) pod kątem bakterii, które zaatakowały płuca. Jest to jednak badanie wykonywane rzadko. Najczęściej stosuje się antybiotyki z grupy fluorochinolonów, które bardzo skutecznie penetrują śluz oddechowy i pęcherzyki płucne oraz mają zdolność kumulowania się w makrofagach.

Przypadki zapalenia płuc na tle grzybiczym lub robaczym wymagają ukierunkowanego leczenia, opierającego się nie tylko na podawaniu antybiotyku, ale jednocześnie leków przeciwgrzybiczych bądź przeciwrobaczych. W terapii bardzo istotne jest nawadnianie dróg oddechowych kota, wspomagające proces leczenia. Można w tym celu stosować nebulizator. Oklepywanie klatki piersiowej zwierzęcia może z kolei pomóc mu w odkrztuszaniu wydzieliny. U kotów z dusznością podaje się nawilżony tlen. Nie należy podawać natomiast leków przeciwkaszlowych (wydzielina pozostanie wówczas w drogach oddechowych), antyhistaminowych czy moczopędnych, bo mogą one bardziej zaszkodzić niż pomóc.

Zapalenie płuc u kota – zapobieganie

Uniknięcie choroby nie zawsze jest możliwe, bo nie na wszystko masz wpływ – zwłaszcza gdy kotek regularnie wychodzi na zewnątrz (co nie jest bezpieczne z wielu względów). Możesz jednak wprowadzić kilka działań, które przynajmniej pozwolą zminimalizować ryzyko choroby. Przede wszystkim zadbaj o zbilansowaną dietę pupila, aby jego organizm otrzymywał wszystkie niezbędne składniki odżywcze. Obserwuj kota i reaguj natychmiast, gdy zauważysz jakiekolwiek niepokojące objawy. Postaraj się zapewnić kotu takie warunki do życia, by nie był narażony na przeziębienie i inne infekcje. Regularnie odwiedzaj lecznicę w celu profilaktycznych badań, które pozwolą wychwycić ewentualne schorzenie na wczesnym etapie.

Zapalenie płuc u kota to poważna dolegliwość, która wymaga podjęcia jak najszybszego leczenia. Kiedy zaobserwujesz objawy, udaj się do gabinetu weterynaryjnego. Im szybciej mruczek otrzyma pomoc, tym większe prawdopodobieństwo tego, że choroba zostanie wyleczona skutecznie i bez komplikacji!